Ik ben opgegroeid met het woord ‘hoop’. Het was een van de mooie, grote woorden uit de trits Geloof, Hoop en Liefde. Ik schrijf die woorden daarom maar met een hoofdletter. En ik viel helemaal voor het verhaal van de Fransman Charles Péguy dat ik later in m’n leven tegenkwam. Daarin vertelt hij dat je die drie grote woorden kunt zien als drie zusters. Hand in hand lopen ze samen door de wereld. Twee zijn duidelijk wat groter, de derde is nogal klein. Die loopt dan ook in het midden. Die kleine heet Hoop, de grote zussen dragen de namen Liefde en Geloof. De pointe van het verhaal is deze: als je oppervlakkig kijkt, lijkt het alsof de grote zussen de kleine tussen zich in meetrekken. Maar als je beter kijkt, zie je dat juist het meisje met de naam Hoop de andere twee grote zussen voortrekt. De hoop houdt de twee anderen in beweging, met andere woorden. Mooi verhaal, vond en vind ik, al leerde ik later van het leven ook dat hoop kan doorslaan naar illusie, een manier om de realiteit niet onder ogen te zien. Zo kan grote zus Geloof trouwens ook doorslaan, als een ontsnappingsroute uit dit leven, de dood als verlossing van dit leven. Daarom gebruik ik in plaats van Geloof liever het woord Vertrouwen en laat ik dat dan ook maar met een hoofdletter schrijven. Vertrouwen in mensen, in jezelf, in toekomst, in goedheid, in de zachte krachten die zullen overwinnen, noem maar op…
Terug weer naar de hoop. Een van de aardigste verhalen die ik de laatste maanden las, was een interview met Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij is ook eén van de oprichters van Urgenda, de club die onze huidige regering voor de rechter sleepte vanwege het klimaatbeleid en gelijk kreeg. Het belangrijkste wat Rotmans te zeggen heeft (ook te lezen in een boek: ‘Omarm de chaos’, samen geschreven met de journalist Misha Verheiden) is dat we met alle chaos van tegenwoordig midden in een transitie zitten, een overgang naar een betere tijd. Het is bijna niet te geloven als je beseft dat de klimaattop in mineur eindigde, de wereld permanent in crisis lijkt te zijn en veel mensen, onder andere door corona, met innerlijke onrust kampen, maar Rotmans adviseert daarom om uit te zoomen. En hij geeft veel voorbeelden van wat er, vaak achter de schermen, aan het veranderen is. Wij gaan uiteindelijk de goeie kant op. Hij spreekt zelfs van tien fundamentele veranderingsprocessen die gaande zijn, ondanks al het donkere en onheilspellende waar het nieuws vol van is.
Bij deze benoem ik Jan Rotmans tot het meisje dat Hoop heet en mij helpt met Liefde en Vertrouwen het komende jaar tegemoet te gaan. Ik zie dat trouwens ook bij Après la Vie Academie gebeuren. Ik mocht het afgelopen jaar lesgeven en werkstukken beoordelen, bij mensen dus naar binnen kijken – en ik heb echt genoten van wat ik waarnam. Mensen worden opgeleid om een goeie uitvaartbegeleider te worden dus het vak in alle aspecten te leren. Dat is duidelijk maar dat gebeurt ook door hen zichzelf te laten tegenkomen (Wie ben ik? Wat wil ik? Waarom zou ik?) en uiteindelijk zo zichzelf beter te leren kennen. Dat worden dus allemaal uitvaartbegeleiders met liefde voor zichzelf en andere mensen. Beter kun je niet hebben.
Daarom ook allemaal misschien wel stille maar ook bezonken en hoopvolle dagen toegewenst!
