In het ergste geval is er ruimte voor verbetering, zeker voor de Wet op de Lijkbezorging!

Tijd om een stuk te wenden aan de verandering die al een flink wat jaren op de agenda staat: van de Wet op de Lijkbezorging naar de nieuwe Uitvaartwet. Een eerste kleine, grote wijziging die enorm past bij de taalgevoeligheid van de huidige samenleving: het verwijderen van het woord lijk uit deze wetgeving. Maar ook het woord verbranden mag nu zeker cremeren worden. Er komen steeds meer wijzigingen en verbeteringen aan, voorgesteld vanuit de dagelijkse ervaring van uitvaartland, die laten zien dat er écht wat moet gaan gebeuren. We nemen je in dit stuk mee in een aantal voorstellen en plannen.

Gemeentelijk lijkschouwer

Eén van de onderwerpen die moet worden geregeld, is de lijkschouw. Het blijkt dat veel artsen die de lijkschouw verrichten geen specifieke opleiding hebben en vaak alleen aandacht besteden aan het lichaam van de overledene, niet aan de omgeving. Gevolg kan zijn dat een niet-natuurlijk overlijden onvoldoende wordt herkend. Het is nu soms een wettelijke regeling zonder inhoud. Daarnaast moet er een procedure komen waarbij gemeentelijk lijkschouwers, in plaats van een reguliere ‘schouwartsen’, direct moeten worden ingeschakeld bij de dood van jongeren en kinderen onder de 18 jaar. Hiermee moet uitgesloten worden dat kindermishandeling als doodsoorzaak onopgemerkt blijft. 

Cremeren, begraven, ter beschikking stellen aan de wetenschap en resomeren

Het staat al een tijd op de agenda, maar resomeren zal onderdeel uit gaan maken van de nieuwe Uitvaartwet. Resomeren is in 2020 officieel goedgekeurd door de Gezondheidsraad. De laatste stap, wettelijke goedkeuring, maakt dat dit straks toe te passen is als nieuwe uitvaarttechniek. De verwachting is januari 2024. En dan even naar de termijn waarin iemand wettelijk gezien moet zijn begraven of gecremeerd. Nu is de wettelijke termijn vastgesteld op lijkbezorging binnen 6 werkdagen, wettelijke feestdagen tellen niet mee. In het voorstel willen ze deze termijn wijzigen naar maximaal 10 dagen, weekenden en wettelijke feestdagen altijd meegeteld. D66, de partij die wijzigingsvoorstel als eerste heeft ingediend, wil ook dat er eerder mag worden begraven of gecremeerd dan 36 uur, wat nu in de wet is bepaald. Dit in verband met verschillende geloofsovertuigingen. Een klein stapje naar cremeren. D66 heeft voorgesteld dat de as van een overledene niet meer 30 dagen in bewaring hoeft te blijven bij het crematorium, maar direct mag worden meegenomen. Daarna vinden ze dat asvermenging mogelijk mag zijn als het gaat om partners of bijvoorbeeld moeder en kind die bij de geboorte beiden zijn overleden. En nog even richting begraven, het steeds bekender wordende natuurbegraven. Dit is een vorm van begraven en behoeft volgens de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geen specifieke wijziging in de nieuwe Uitvaartwet. 

Omhulsel

Een omhulsel, denkend aan een kist, mand of plank met wade, zijn verplicht in Nederland bij een uitvaart. In het Lijkomhulselbesluit van 1998 staat wat de vereisten hiervoor zijn. Ze moeten altijd biologisch afbreekbaar zijn waarbij het materiaal de ontbinding niet belemmert. Dit gaat hierbij om begraven. Hier is ruimte voor meer ontwikkelingen en dit willen ze daarom eenvoudiger en eenduidiger op gaan stellen.

Het niet kunnen vaststellen van de identiteit van een overledene

Er worden twee leden toegevoegd aan de nieuwe wet over het niet kunnen identificeren van een overledene. Dit is steeds vaker het geval in de huidige samenleving. Het zal in de nieuwe wet expliciet verplicht gaan worden dat de burgemeester, met het oog op de identificatie en opsporing van bijvoorbeeld vermiste personen, celmateriaal laat afnemen voor het bepalen en verwerken van zijn/haar DNA-profiel. Hou de veranderingen in de gaten. 

Uitvaartland is er meer dan klaar voor!